بررسی عوامل موثر در بروز سوانح دریایی شناورها در حین راهنمایی، در محدوده دریایی اروند رود و کانال خورموسی

مسیر های دسترسی کشتیرانی بنادر امام خمینی (ره) و خرمشهر، کانال طبیعی خورموسی و رودخانه اروند می باشند که بیش از 60 مایل دریایی محدوده ی راهنمایی را تشکیل می دهد. نظر به اینکه بالغ بر 34% مبادلات کالای کشور از طریق این دو بندر صورت می پذیرد، این دو آبراه دارای ترافیک ورود و خروج سنگین شناورها می باشند. با توجه به وجود موانع و مشکلات تردد در مسیر و شرایط خاص محیطی، قوانین ملی کشور،گرفتن راهنما برای همه شناورهای بالای 500 تن ظرفیت ناخالص را اجباری نموده است. علیرغم این موضوع و همانند سایر مناطق راهنمایی بنادر دیگر داخلی و خارجی ، سوانح متعددی از نوع سوانح بسیار شدید و سوانح شدید در سال های گشته رخ داده است. لذا، این تحقیق با هدف شناسایی عوامل موثر در بروز اینگونه سوانح درمحدوده ی پژوهش، ارزیابی و اولویت بندی عوامل با ریسک بالا، راه کارها و پیشنهاداتی جهت کاهش آنها، صورت می پذیرد. بمنظور جمع آوری اطلاعات تحقیق، پرسشنامه ای حاوی 3 مولفه، عوامل خطای انسانی، عوامل فنی شناور و عوامل محیطی وجوی، در بین کارشناسان دریایی، راهنمایان ارشد، فرماندهان کشتی های تردد کننده و شناورهای خدماتی، افسران کنترل ترافیک، افسران کنترل و بازرسی کشتی ها و اعضای کمیته بررسی سوانح دو بندر توزیع گردید. پس از آنالیز اطلاعات جمع آوری شده بوسیله نرم افزار spss، اولویت بندی آنها با استفاده از آزمون فریدمن صورت گرفت. در پایان مولفه عوامل انسانی و خطای راهنما، اولویت اول عامل بروز سوانح راهنمایی و مولفه های فنی و محیطی در اولویت های بعدی قرار گرفتند. با اقتباس از خروجی این تحقیق و نتایج سوانح سال های گذشته (5سال) اتفاق افتاده در محدوده ی مورد مطالعه و سایر تحقیقات صورت گرفته، راه کارها و پیشنهادتی ارائه گردید. تهیه طرح نظارت بر میزان کارو استراحت راهنمایان، طرح آموزشی جامع خدمات راهنمایی، روش اجرایی جهت کنترل تیم پل فرماندهی کشتی به همراه راهنما و همچنین تهیه دستور العمل تعامل و هماهنگی راهنمایان و افسران کنترل و ترافیک دریایی ازجمله این راه کارها می باشد.